• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یوسف بن محمد دربندی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یوسف بن محمد دربندی (زنده در نیمه دوم قرن ششم هـ.ق) شاعر و عالمی از دربند، شهرستانی کنار دریای خزر بود.
او از شاعران دربار غزنویان است.
وی در دوران جوانی قصاید زیبایی می‌سرود.
ایشان مدتی در مناصب عالی دربار سراج‌الدوله خسرو ملک در لاهور به خدمت مشغول بود.
اما بعدها به زهد و گوشه‌نشینی روی آورد و در نهایت در فقر از دنیا رفت.
مزار او در لاهور پاکستان، محل توسل و تبرک مردم است.
دیوانی از اشعار ایشان بر جای مانده که توسط آقابزرگ معرفی شده است.



یوسف بن محمد ثقه‌الدین جمال‌الفلاسفه دربندی شاعر، عالم و از اهل دربند (شهری کنار دریای خزر) بود.
سعید نفیسی، وی را از شاعران درجه دوم دربار غزنویان در قرن ششم (هجری قمری) دانسته است.
[۲] نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی، ج۱، ص۷۸.
به گفته عوفی، او فضایل، کمالات بسیار، قریحه و طبع عالی داشت.
او در اوایل جوانی نیز قصاید زیبا می‌سرود.


ثقه‌الدین مدتی در دربار سراج‌الدوله خسرو ملک بن خسرو شاه تاج‌الدین غزنوی، پادشاه لاهور ( ۵۵۵ ـ ۵۹۸ هـ.ق)، عهده‌دار مناصب عالی بود.
او در آسایش و نعمت تمام به سر می‌برد؛ ولی بعدها به زهد و گوشه‌نشینی روی آورد. تا این‌که در حال فقر از دنیا رفت.
عوفی بعضی از اشعار دربندی را که به بی‌اعتباری دنیا و گوشه‌نشینی او اشاره دارد، نقل می‌کند.
[۳] عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۹۶-۹۷.


یوسف بن محمد درباره اثرش، آقابزرگ از دیوان یوسف دربندی یاد کرده است.

دربندی زنده در نیمه دوم قرن ششم (هجری قمری) بود.
ایشان به زهد و گوشه‌نشینی روی آورد، تا این‌که در حال فقر از دنیا رفت و در لاهور پاکستان به خاک سپرده شد.
عوفی می‌نویسد: مزار او مشهور، محل توسل و تبرک مردم است.
[۵] عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۹۵.
(دیگر منابع:
[۶] هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، بخش۳، ج۱، ص۲۲۶۰.
[۷] خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۶۶۰.
)



۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۷۵.    
۲. نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی، ج۱، ص۷۸.
۳. عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۹۶-۹۷.
۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۷۵.    
۵. عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۹۵.
۶. هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، بخش۳، ج۱، ص۲۲۶۰.
۷. خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۶۶۰.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یوسف بن محمد دربندی»، ج۴، ص۴۵۹.






جعبه ابزار