• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محو


مَحو از واژگان به‌کار رفته در فقه، به معنای از بین رفتن، یا بردن صورت و هیئت چیزی است.
عنوان یاد شده در باب‌های طهارت، صلات، اعتکاف و قضاء به کار رفته است.


احکام محو در باب‌هایی از فقه بیان شده است.

۱.۱ - طهارت

لمس قرآن و اسامی جلاله و نیز خط قرآن برای محو و پاک کردن آن بر فاقد طهارت (وضو یا غسل) حرام است. بنابراین، جایز نیست با زبان یا دستِ تر خطوط قرآن را محو کند.
[۱] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۱، ص۳۳۸.    

نوشتن قرآن با مرکب نجس، حرام است و در صورت نوشتن، لازم است خط آن محو گردد.
[۲] خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج١، ص۱۲۰.
[۳] نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، ص۵۲.
محو و پاک کردن نوشته قرآن با آب دهان مکروه است.
[۴] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۱۸، ص۲۲۱.


۱.۲ - صلات

به جا آوردن عملی که موجب محو هیئت نماز و موالات گردد، مانند از جا پریدن یا سکوت طولانی یا ارتکاب فعل کثیر، همچون خوردن و آشامیدن، نماز را باطل می‌کند؛ خواه از روی عمد باشد یا سهو.
[۵] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۵۵.
[۶] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۶۲.
[۷] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۶۰۴.
[۸] شیخ انصاری، صراط النجاة، ص۱۴۳.
سایر عباداتی که موالات در آنها شرط است، مانند تیمم نیز حکم یاد شده را دارند.
[۹] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰۱.
[۱۰] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۰۸.


۱.۳ - اعتکاف

خروج از محل اعتکاف برای کاری ضرور، جایز است؛ لیکن به تصریح برخی، اگر غیبت به حدی زیاد باشد که موجب محو صورت اعتکاف گردد، اعتکاف باطل می‌شود و در صورت واجب بودن آن به نذر و مانند آن، باید اعاده شود.
[۱۱] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۴.
[۱۲] خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۳۰۸.


۱.۴ - قضاء

چنانچه مجتهد در مسئله‌ای از فتوایش عدول کند، در صورتی که نادرستی فتوای نخستش مستند به دلیلی قطعی باشد، بر او واجب است مراتب را به مقلدانش اعلام و متن فتوای داده شده را محو کند؛ اما اگر مستند به دلیلی ظنی باشد، محو آن واجب نیست.
[۱۳] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۰، ص۱۰۱.


۱. ↑ طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۱، ص۳۳۸.    
۲. ↑ خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج١، ص۱۲۰.
۳. ↑ نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، ص۵۲.
۴. ↑ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۱۸، ص۲۲۱.
۵. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۵۵.
۶. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۶۲.
۷. ↑ طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۶۰۴.
۸. ↑ شیخ انصاری، صراط النجاة، ص۱۴۳.
۹. ↑ طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰۱.
۱۰. ↑ طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۰۸.
۱۱. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۴.
۱۲. ↑ خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۳۰۸.
۱۳. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۰، ص۱۰۱.


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۷، ص۵۷۱.
۰:۱۰.



جعبه ابزار