• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



منبع: محو


مَحو از واژگان به‌کار رفته در فقه، به معنای از بین رفتن، یا بردن صورت و هیئت چیزی است.
عنوان یاد شده در باب‌های طهارت، صلات، اعتکاف و قضاء به کار رفته است.



احکام محو در باب‌هایی از فقه بیان شده است.

۱.۱ - طهارت

لمس قرآن و اسامی جلاله و نیز خط قرآن برای محو و پاک کردن آن بر فاقد طهارت (وضو یا غسل) حرام است. بنابراین، جایز نیست با زبان یا دستِ تر خطوط قرآن را محو کند.
نوشتن قرآن با مرکب نجس، حرام است و در صورت نوشتن، لازم است خط آن محو گردد.
[۲] خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج١، ص۱۲۰.
[۳] نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، ص۵۲.
محو و پاک کردن نوشته قرآن با آب دهان مکروه است.
[۴] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۱۸، ص۲۲۱.


۱.۲ - صلات

به جا آوردن عملی که موجب محو هیئت نماز و موالات گردد، مانند از جا پریدن یا سکوت طولانی یا ارتکاب فعل کثیر، همچون خوردن و آشامیدن، نماز را باطل می‌کند؛ خواه از روی عمد باشد یا سهو.
[۵] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۵۵.
[۶] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۶۲.
[۷] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۶۰۴.
[۸] شیخ انصاری، صراط النجاة، ص۱۴۳.
سایر عباداتی که موالات در آنها شرط است، مانند تیمم نیز حکم یاد شده را دارند.
[۹] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰۱.
[۱۰] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۰۸.


۱.۳ - اعتکاف

خروج از محل اعتکاف برای کاری ضرور، جایز است؛ لیکن به تصریح برخی، اگر غیبت به حدی زیاد باشد که موجب محو صورت اعتکاف گردد، اعتکاف باطل می‌شود و در صورت واجب بودن آن به نذر و مانند آن، باید اعاده شود.
[۱۱] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۴.
[۱۲] خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۳۰۸.


۱.۴ - قضاء

چنانچه مجتهد در مسئله‌ای از فتوایش عدول کند، در صورتی که نادرستی فتوای نخستش مستند به دلیلی قطعی باشد، بر او واجب است مراتب را به مقلدانش اعلام و متن فتوای داده شده را محو کند؛ اما اگر مستند به دلیلی ظنی باشد، محو آن واجب نیست.
[۱۳] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۰، ص۱۰۱.



۱. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۱، ص۳۳۸.    
۲. خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج١، ص۱۲۰.
۳. نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، ص۵۲.
۴. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۱۸، ص۲۲۱.
۵. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۵۵.
۶. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۶۲.
۷. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۶۰۴.
۸. شیخ انصاری، صراط النجاة، ص۱۴۳.
۹. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰۱.
۱۰. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۰۸.
۱۱. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۴.
۱۲. خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۳۰۸.
۱۳. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۰، ص۱۰۱.



• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۷، ص۵۷۱.
۰:۱۰.



جعبه ابزار