محمد مرسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن اغلب مرسی (
۵۱۱ هـ.ق) محدث و ادیب
اندلسی بود.
اطلاعاتی از تولد و دوران کودکی‌اش در دست نیست.
او در حدیث نزد استادانی چون ابوالحجاج اعلم، مبارک بن سعید خشاب و عبدالدائم قیروانی دانش آموخت و در نقل روایت به دقت و انضباط شناخته می‌شد.
وی در
ادبیات عرب و
علم قرائت تبحر داشت و به خط زیبا نیز مشهور بود.
از شاگردانش می‌توان به ابن ابی‌الخصال، ابن خلوف و ابن ابی‌زید اشاره کرد.
ایشان مدتی مربی دو فرزند معتمد بن عباد، حاکم
اشبیلیه و
قرطبه بود و در شهرهای مختلف اندلس، فاس و سرانجام در اغمات نزدیک
مراکش اقامت گزید.
او اشعاری زیبا سرود و کتاب
الامثال ابوعبید را شرح کرد.
وی در سال ۵۱۱ (هجری قمری) در مراکش درگذشت.
ابوبکر محمد بن اغلب بن ابی دوس مرسی که در منابع رجالی متقدم و متأخر به جز چند کتاب، از نام وی چندان اثری به چشم نمی‌خورد.
ازاین رو از زمان تولد و دوران رشد و کودکی او اطلاعی در دست نیست.
وی اهل
مرسیه از شهرهای اندلس بود.
ابوبکر علم حدیث را نزد ابوالحجاج اعلم،
ابوالحسن مبارک بن سعید خشاب،
عبدالدائم بن مرزوق قیروانی، ابوالحسن عبسی،
ابوبکر بن نعمة عابر، ابوعلی غسانی، ابوعبداللّه بن معیون فارض و دیگران آموخت.
محمد بن اغلب روایت‌گرانی همچون
ابوبکر بن معاذ لخمی، ابوالعباس بن صقر، ۲ ابوعبداللّه بن ابی‌الخصال، ابوبکر بن خلوف و ابوعبداللّه بن ابی‌زید ازجمله شاگردان او به شمار می‌روند.
ابوبکر در نقل حدیث، فردی منضبط و دقیق بود.
همچنین ادبیات عرب را به خوبی می‌دانست و در علم قرائت فردی به‌نام بود و از خطی زیبا نیز برخوردار بود. ۱
مرسی همچنین مربی و آموزگار دو فرزند حاکم اشبیلیه و قرطبه معتمد
محمد بن عباد راضی (
۴۶۱ ـ
۴۸۴ هـ.ق) به نام‌های یزید و مأمون بود.
ابوبکر مدتی در مریه از شهرهای اندلس ساکن بود؛ سپس به فاس از شهرهای مغرب سفر نمود و در آخر در أغمات، شهری نزدیک مراکش سکنا گزید.
محمد بن اغلب اشعاری زیبا دارد. او کتاب
الامثال ابوعبید را نیز شرح نمود. ۳
مرسی در سال ۵۱۱ (هجری قمری) در مراکش درگذشت. ۳
پی نوشت ها
[۱
ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۱، ص۳۳۵.
۲ ـ
بغیة الوعاة ۱ / ۵۷.
۳ ـ
تکملة الصله ۱ / ۳۳۵.
(دیگر منابع:
معجم المؤلفین ۹ / ۶۵.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن اغلب مرسی»، ج۴، ص۳۸۴-۳۸۵.
