• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن محمد طائی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن محمد طائی (۴۷۵ ـ ۵۵۵ هـ.ق) محدث و فقیه شافعی اهل همدان بود.
او برای کسب دانش به شهرهای مختلف سفر کرد و نزد استادان بزرگی فقه و حدیث آموخت.
وی در علوم گوناگون از جمله فقه، حدیث، ادب و وعظ جایگاه برجسته‌ای داشت و شاگردانی پرورش داد.
از آثار او کتاب الاربعین الطائیه برجای مانده است.
وی در سال ۵۵۵ (هجری قمری) از دنیا رفت.



ابوالفتوح محمد بن محمد بن علی بن محمد طائی همدانی در سال ۴۷۵ (هجری قمری) در همدان به دنیا آمد.
وی محدث بود.
به نوشته ابن عماد، وی در به دست آوردن دانش و کسب مقامات علمی به زادگاه خود بسنده نکرد و زحمت سفر را بر خود هموار کرده و به بلاد و شهرهای دوردستی در خراسان و جبال و عراق مسافرت کرد و از استادان بسیاری بهره گرفت.
سبکی به نقل از ابوسعد سمعانی نوشته است که وی حظ وافری از دانش‌های گوناگون ازجمله فقه، حدیث، ادبیات و موعظه داشت.
چنان‌که سمعانی خود نقل کرده مدتی در همدان در مجلس وعظ او شرکت جسته و آن را نیکو و قابل تحسین دانسته است.



محمد بن محمد نزد فید بن عبدالرحمان شعرانی، عبدالرحمان بن حمد دونی، ظریف بن محمد نیشابوری و علامه ابوالمحاسن رویانی به استماع حدیث پرداخت.
اسنوی نیز درباره او آورده است که او مدت هفت سال در مرو اقامت داشت و از مریدان و شاگردان خاص پدر ابوسعد سمعانی بود و فقه را نزد وی و فقیه برجسته آن دیار، بغوی فرا گرفت.
[۱۷] اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۶۸.




سبکی، ابوالفتوح را در زمره علمای شافعی برشمرد و می‌نویسد: از کتاب الاربعین وی استفاده برده است.



همدانی شاگردانی نیز داشت که از آن میان می‌توان به افرادی چون محمد بن عبداللّه بن بنّاء صوفی، حسین بن زبیدی و ابوالمنجّا بن اللتّی اشاره کرد.



طائی کتاب الاربعین الطائیّه یا الاربعین فی ارشاد السائرین الی منازل الیقین اثر اوست.



محمد در سال ۵۵۵ (هجری قمری) از دنیا رفت.



۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۸.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۷.    
۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۳.    
۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۸.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۰.    
۷. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۳، ص۲۵.    
۸. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۲۹۳.    
۹. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۹.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۸.    
۱۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۸.    
۱۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۷-۱۷۸.    
۱۶. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۹.    
۱۷. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۶۸.
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۸.    
۱۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۳.    
۲۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۸.    
۲۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۹.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۸.    
۲۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۸.    
۲۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۸، ص۱۷۷.    
۲۶. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۱۲۷.    
۲۷. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
۲۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۳.    
۲۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۸.    
۳۰. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
۳۱. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۲۳۷.    
۳۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۳، ص۲۵.    
۳۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۰.    
۳۴. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۲۹۳.    
۳۵. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۱۲۷.    
۳۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۳.    
۳۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۳۸. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۶، ص۱۸۹.    
۳۹. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۲۳۷.    
۴۰. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۳۳۳.    
۴۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۳.    
۴۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۸.    
۴۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۳، ص۲۵.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن محمد طائی»، ج۴، ص۳۴۳-۳۴۴.






جعبه ابزار