تاریخ هجری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تاريخ هجرى
مشهور بين تاريخنگاران اسلام اين است كه تاريخ هجرى در دوران خليفۀ دوم به راهنمايى و پيشنهاد اميرالمؤمنين على عليه‌السلام از ميان حوادث بزرگ اسلام به عنوان مبدأ تاريخ رسمى انتخاب شد ولى شواهدى وجود دارد كه نخستين بار خود پيامبر اكرم (ص) تاريخ هجرى را در نامه‌ها استفاده كردند و
پيشنهاد امام (ع) نيز بر اساس انتخاب قبلى پيامبر اكرم (ص) بوده است.
طبرى در تاريخ «الامم والملوك» نقل مى‌كند: هنگامى كه رسول خدا به مدينه هجرت نمود به ثبت تاريخ دستور داد. (۱) جلال‌الدين سيوطى نقل مى‌كند وقتى‌كه قرارداد فيمابين پيامبر اكرم (ص) و نصاراى نجران توسط على عليه‌السلام نوشته شد، پيامبر اكرم (خود) به وى دستور داد سال پنجم هجرى را به عنوان تاريخ در پاى ورقه بنويسيد. (۲)
برخى نيز اساس تاريخ هجرى را مبتنى بر قرآن دانسته و منشأ آن را (لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى اَلتَّقْوىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ) (۳) كه در مورد مسجد قبا نازل‌شده، شمرده‌اند، زيرا مسجد قبا در اولين روزهاى و رود پيامبر اكرم (ص) به مدينه تأسيس شد.
در اسناد صحيفۀ سجاديه نيز روايتى از پيامبر اكرم (ص) در زمينۀ مدت استيلاى بنى‌اميه نقل‌شده كه در آن عبارت «من مهاجرك» ديده مى‌شود كه نشان‌دهنده محاسبۀ تاريخ از هجرت است.
تاريخ هجرى از معتبرترين و صحيح‌ترين تاريخ‌هاى متداول در ميان بشر است و اختلافى كه در تعيين سال هجرت از نظر تاريخ ميلادى ديده مى‌شود و گاه هجرت پيامبر اسلام را ۵۶۸ ميلادى و گاه ۵۹۷ ميلادى و بعضى ۵۳۷ ميلادى و برخى ديگر ۴۴۷ ميلادى ذكر كرده‌اند، به دليل اختلاف نظرى است كه در تاريخ ميلاد حضرت مسيح بين مورخان وجود دارد و تاريخ ميلادى ساليان دراز پس از ميلاد مسيح متداول شده و به همين دليل چندين نظريه در اين باب ديده مى‌شود.
منابع
۱ - صبح الاعشى ۲۴۰/۶؛ ۲ - نظام الحكومه النبويه ۱ / ۱۸۱؛ ۳ توبه / ۱۰۸؛ ۴ - فقه سياسى ۲۴۷/۱.
تأسى← قاعدۀ تأسى
تأليف قلوب← مؤلفۀ قلوبهم
ص۴۷۱-۴۷۲.
