• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یحیی بن سعید واسطی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: یحیی بن سعید واسطی


یحیی بن سعید واسطی (۵۲۲ ـ ۵۹۴ هـ.ق) از ادیبان، فقیهان و رجال دیوانی برجسته قرن ششم (هجری قمری) بود.
او ادبیات را نزد جوالیقی آموخت.
ایشان نزد شماری از محدثان و فقیهان همچون ابن فضلان، حدیث و فقه فرا گرفت.
وی کرسی تدریس در بغداد و واسط داشت و در علوم مختلف، از جمله فقه، اصول، لغت، کلام، حساب، نظم و نثر مهارت داشت.
او در دیوان‌های حکومتی از نوجوانی خدمت می‌کرد و در مشاغل مهمی چون نظار دیوان مظالم، حاجب باب النوبی و ناظر دیوان مقاطعات منصوب شد.
شهرت ایشان بیشتر در کتابت و انشا بود و اثر مهم‌اش دیوان الرسائل است.
از جمله شاگردانش می‌توان ابن دُبیثی و ابن خلیل را نام برد.
وی در ۲۷ ذی‌الحجه سال ۵۹۴ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در کاظمین دفن شد.


ابوطالب یحیی بن سعید بن هبةاللّه واسطی بغدادی شیبانی
[۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۵] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۶] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۸] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۱۰] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
[۱۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۱۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
معروف به ابن زَبَاده
[۱۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۱۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۱۵] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۱۶] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
اصل خانواده وی از واسط است.
[۱۸] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۱۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۲۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    

ایشان در ماه صفر
[۲۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
سال ۵۲۲ (هجری قمری)
[۲۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۲۳] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
[۲۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۲۵] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۲۶] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
[۲۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
در بغداد به دنیا آمد و در همان‌جا سکونت داشت.
[۲۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۲۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۳۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    

ابن کثیر که او را پیرو مذهب شافعی دانسته است.
[۳۱] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    

رجال‌نویسان اهل‌سنت او را فردی متدین، عاقل، نیکوکار و با سیرتی نیکو توصیف کرده‌اند.
[۳۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۳۳] غسانی، اسماعیل بن عباس، العسجد المسبوک، ص۲۴۷.
[۳۴] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    


ابوطالب ادبیات را نزد ابومنصور موهوب بن احمد جوالیقی
[۳۵] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۳۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۳۷] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۳۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۳۹] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۴۰] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
فراگرفت و از ابوالحسن بن عبدالسلام،
[۴۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۴۲] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
علی بن صبّاغ
[۴۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۴۴] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۴۵] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۴۶] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۴۷] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
و احمد بن محمد ارجانی حدیث شنیده و روایت کرد.
[۴۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۴۹] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۵۰] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۵۱] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    

ابن کثیر می‌نویسد: وی فقه را نزد ابن فضلان فرا گرفت.
[۵۲] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    



یحیی بن سعید شاگردانی داشته که از شاگردان او می‌توان ابن دبیثی
[۵۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
و ابن خلیل اشاره نمود.
[۵۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    


یحیی در واسط و بغداد کرسی تدریس داشت و حدیث نقل می‌کرد.
او در بسیاری از علوم و فنون متداول آن زمان همچون فقه،
[۵۵] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۵۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۵۷] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۵۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۵۹] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
اصول،
[۶۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۶۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۶۲] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۶۳] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
کلام،
[۶۴] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۶۵] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۶۶] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۶۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۶۸] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
نظم و نثر،
[۶۹] منذری، عبدالعظیم بن عبدالقوی، التکملة لوفیات النقله، ج۱، ص۳۱۵.
[۷۰] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۷۱] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۷۲] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۷۳] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۷۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
حساب
[۷۵] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۷۶] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۷۷] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
[۷۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
و لغت مهارتی تمام داشت.
[۷۹] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۸۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    


بغدادی بر پایه گزارش ابن خلکان و یاقوت حموی شهرت در کتابت و انشا داشت.
[۸۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۸۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
[۸۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۸۴] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۸۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۸۶] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۸۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
سال‌های متمادی و از همان اوان کودکی و نوجوانی در دیوان خدمت می‌کرد و تا پایان عمر در این منصب و شغل باقی بود.
در آغاز متولی و ناظر دیوان
[۸۸] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
[۸۹] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
بصره، واسط و حله بود.
[۹۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
[۹۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۹۲] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۹۳] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۹۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۸.    
[۹۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
سپس از واسط و حله فرا خوانده شد،
[۹۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
[۹۷] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
حاجب باب النوبی
[۹۸] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
و ناظر دیوان مظالم گردید.
[۹۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
[۱۰۰] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    

پس از کشته شدن مجدالدین هبةاللّه بن علی، معروف به ابن صاحب که از بزرگان دربار المستضیئی (۵۶۶ ـ ۵۷۵ هـ.ق) بود، جانشین وی او را پس از مدتی عزل گردید لذا به واسط بازگشت و در همان‌جا اقامت گزید.
وی در واسط نیز مجدداً به دیوان انشا فرا خوانده شد و نظارت بر دیوان مقاطعات نیز به عهده او گذاشته شد.
[۱۰۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۱۰۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
[۱۰۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    



ابن زَبَاده علاوه بر اشعار پراکنده‌ای که از او بر جای مانده است و برخی آن را نقل کرده‌اند.
[۱۰۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۱۰۵] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    

دیوان الرسائل را نیز اثر او برشمرده‌اند.
[۱۰۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۱۰۷] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۱۰۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۸.    
[۱۰۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    


واسطی سرانجام در ۲۷ ذی‌الحجه
[۱۱۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
[۱۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۱۱۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۱۱۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۱۱۴] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
[۱۱۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۱۱۶] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۱۱۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۱۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۱۱۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
سال ۵۹۴ (هجری قمری)
[۱۲۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
[۱۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
[۱۲۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
[۱۲۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
[۱۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۱۲۵] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۱۲۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۱۲۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
در بغداد درگذشت.
[۱۲۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۱۲۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    

او را در سمت غربی صحن امام موسی بن جعفر (علیه‌السلام) در کاظمین به خاک سپرده شد.
[۱۳۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
[۱۳۱] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    

(دیگر منابع:
[۱۳۲] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
[۱۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
[۱۳۴] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
[۱۳۵] ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
[۱۳۶] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
[۱۳۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
[۱۳۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
[۱۳۹] قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۴، ص۳۳۶.    
[۱۴۰] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۳۶۱.    
)
۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۵. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۶. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۸. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۱۰. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۱۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۱۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۵. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۶. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۱۸. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۱۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۲۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۲۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
۲۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۲۳. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
۲۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۲۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۲۶. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۲۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۲۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۲۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۳۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۳۱. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۳۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۳۳. ↑ غسانی، اسماعیل بن عباس، العسجد المسبوک، ص۲۴۷.
۳۴. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۳۵. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۳۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۳۷. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۳۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۳۹. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۴۰. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۴۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۴۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۴۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۴۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۴۵. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۴۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۴۷. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۴۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۴۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۵۰. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۵۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۵۲. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۵۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۵۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۵۵. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۵۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۵۷. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۵۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۵۹. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۶۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۶۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۶۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۶۳. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۶۴. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۶۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۶۶. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۶۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۶۸. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۶۹. ↑ منذری، عبدالعظیم بن عبدالقوی، التکملة لوفیات النقله، ج۱، ص۳۱۵.
۷۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۷۱. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۷۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۷۳. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۷۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۷۵. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۷۶. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۷۷. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۷۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۷۹. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۸۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۸۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۸۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۶.    
۸۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۸۴. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۸۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۸۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۸۷. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۸۸. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۴.    
۸۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۹۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
۹۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۹۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۹۳. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۹۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۸.    
۹۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۹۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
۹۷. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۹۸. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
۹۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
۱۰۰. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۰۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۰۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۵.    
۱۰۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۱۰۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۰۵. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۰۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۱۰۷. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۰۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۸.    
۱۰۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۱۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
۱۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۱۱۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۱۱۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۱۴. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۱۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۱۱۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۱۱۷. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۱۱۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۱۱۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۲۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
۱۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۱، ص۳۳۷.    
۱۲۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۲۲.    
۱۲۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۱۷.    
۱۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۱۲۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۱۲۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۲۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۲۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۲۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۳۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۲۴۹.    
۱۳۱. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۳۲. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۱۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۳، ص۱۱۰.    
۱۳۴. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۵۲۰.    
۱۳۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، مختصر تاریخ ابن الدبیثی، ج۱، ص۳۸۱.    
۱۳۶. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۶، ص۱۴۴.    
۱۳۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۳۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۳۹. ↑ قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۴، ص۳۳۶.    
۱۴۰. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۳۶۱.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی بن سعید واسطی»، ج۴، ص۴۵۳- ۴۵۴.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 6 (قمری) | درگذشتگان سال 594 (قمری) | زادگان سال 522 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | فقیهان قرن 6 (قمری) | کاتبان قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار