آیات صفت رضا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات بیانگر
خشنودی الهی را
آیات صفت رضا گویند.
رضا (خشنودی) از صفاتی است که در موجود با
شعور و با
اراده یافت میشود و مقابل آن،
سخط و
غضب است، که هر دو، امر وجودیاند.
رضا به افعال و اوصاف مربوط میشود؛ نه به
ذات؛ مانند: (ورضوا بالحیاة الدنیا واطمانوا بها)؛ " و به زندگی
دنیا دل خوش کرده و بدان
اطمینان یافتهاند".
و اگر گاهی به ذات تعلق یابد، باز منظور از آن، وصف و فعل است؛ مثل: (رضی الله عنهم ورضوا عنه)؛ "
خدا از آنان
خشنود است و آنان(نیز) از او خشنودند".
همچنین رضا عین
اراده نیست؛ گرچه هر عملی که
اراده به آن تعلق گیرد، پس از وقوعش رضایت هم در پی آن است؛ زیرا "
اراده" همواره به امری تعلق میگیرد که هنوز واقع نشده است؛ ولی "رضا" همواره به چیزی تعلق میگیرد که واقع شده یا وقوعش فرض شده است. پس، رضا از صفات فعل و منتزع از فعل است؛ نه صفت ذات.
منظور از رضای الهی این است که دستور خداوند با آن عمل انجام شده سازگار است؛ وقتی گفته میشود: خدا از کاری
راضی است، یعنی آن کار موافق فعل و دستور خدا است.
رضای الهی با توجه به تقسیم
افعال الهی به تکوینی و تشریعی، به دو قسم تکوینی و تشریعی تقسیم میشود
یعنی هر چیزی که خدا
خلق کرده، ناشی از
مشیتی است که سازگار با آن موجود است؛
یعنی این که اعمال بندگان با دستورات و تکالیف خداوند سازگار است.
رضای خدا از بندگان به این است که بندگان از دستورهای او پیروی و از مناهی او پرهیز کنند. و نیز رضای بنده از
خدا به این است که
قضای خدا را بپذیرد.
۱.
آیه ۱۱۹
سوره مائده: (… رضی الله عنهم ورضوا عنه…)
؛
۲. آیه ۱۰۰
سوره توبه: (والذین اتبعوهم باحسان رضی الله عنهم ورضوا عنه …)
؛
۳. آیه ۱۸
سوره فتح: (لقد رضی الله عن المؤمنین…).
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات صفت رضا».