اصل عدم تداخل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصل عدم تداخل اصل تعدّد مسبّب به تعداد اسباب و کافى نبودن یک مسبّب براى چند
سبب است و از آن در
اصول فقه، مبحث الفاظ، بحث مفاهیم سخن رفته است.
تداخل و
عدم تداخل یا در اسباب است و یا در مسبّبات.
عدم تداخل اسباب آن است که اگر اسباب شرعى چیزى متعدّد باشد- مانند خوابیدن و
ادرار کردن که هر یک سببى مستقل براى وجوب
وضو است و نیز همچون
جنابت و
حیض که
سبب وجوب
غسل مى‌باشند- مسبّب (وضو و غسل) نیز متعدّد خواهد بود، ولى در
تداخل اسباب، اسباب متعدّد، مقتضى یک مسبّب مى‌باشند؛ به طورى که گویا یک سبب پدید آمده است. در مسبّب‌ها نیز بحث
تداخل و
عدم تداخل این گونه مطرح است که آیا بر فرض
عدم تداخل اسباب و تعدّد وجوب، اکتفا به یک امتثال مانند یک وضو یا غسل جایز است یا خیر؟
اصل در هر دو (اسباب و مسبّبات)
عدم تداخل است، مگر دلیلى بر
تداخل باشد؛ چنانچه در
غسل و
وضو چنین است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۵۵۵
