مولد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن بختیار مولّد (م
۵۸۰ هـ.ق) از شاعران برجسته
بغداد بود.
درباره لقب‌های او اختلاف است:
ابن خلکان علت نامگذاری «ابله» را بلاهت او دانسته، در حالی که برخی آن را به سبب هوشمندی‌اش به عکس تعبیر کرده‌اند.
وی شاعری خوش‌قریحه بود که در اشعارش میان صنعت و روانی جمع کرده و به سبب سبک ساده، الفاظ ناب و مضامین تغزلی توجه موسیقی‌دانان و خوانندگان را جلب کرده بود.
او در هجوگویی زبان‌تیز بود، اما خلفا و وزرا را نیز مدح می‌کرد.
ایشان فی‌البداهه شعر می‌سرود و دیوانش شامل قصاید مدحی، غزل و نسیب است.
وی در
جمادی الآخر سال (
۵۷۹ هـ.ق) یا (۵۸۰ هـ.ق) در بغداد درگذشت و در قبرستان باب ابرز به خاک سپرده شد.
ابوعبداللّه محمد بن بختیار بن عبداللّه مولّد بغدادی جوهری معروف به
اَبْلَه از شاعران نیکوسرایی بود که در اشعار خود بین صناعت و روان‌گویی جمع کرده بود.
ابن خلکان به نقل از
عماد اصفهانی می‌نویسد: «او شاعری جوان و به لباس نظامیان و اشعارش دارای سبکی روان و الفاظی ناب و بسیار مردم پسند بود و به سبب روانی و سبکی وزن و معانی تغزلی، سخت نظر موسیقی‌دانان و خوانندگان را به خود جلب نموده بود.»
جوهری دیوانی داشت که
علی بن نصر ادیب و ابوالحسن قطیعی مورخ از جمله کسانی هستند که از او اشعاری روایت کرده‌اند.
بغدادی در منابع، کسی سبب شهرت او را به «مولّد» ذکر نکرده است.
درباره نامگذاری او به «ابله» نیز اختلاف وجود دارد.
ابن خلکان علت آن را بلاهتی دانسته که در وی بوده است.
ولی برخی گفته‌اند چون او مردی بسیار هوشمند بود، به عکس او را ابله نامیده‌اند.
اَبْلَه مردی هجوگو و بدزبان بود.
و از طرفی خلفا و وزرا را مدح می کرد.
محمد بن بختیار فی‌البداهه شعر می‌سرود و دیوانی داشت که حاوی اشعاری در مدح، غزل و نسیب (اشعاری عاشقانه درباره زنان) می‌باشد.
مولّد در ماه جمادی الآخر سال ۵۷۹ یا ۵۸۰ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در قبرستان باب ابرز بغداد دفن شد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمد بن بختیار مولّد»، ج۴، ص۳۹۶.
