• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

منصور بن مسلم دمیک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





منصور بن مسلم دمیک (۴۵۷ ـ ۵۱۰ هـ.ق) ادیب، نحوی، فاضل و شاعر اهل شام است.
او در ادبیات تبحر ویژه‌ای داشت. دیوان شعرش مملو از نکات نحوی است و الفاظ لغوی را ماهرانه‌ تشریح کرده است.
وی در مسجد رحبه البصل و مسجد رماحین دمشق به تعلیم کودکان مشغول بود.
ایشان آثاری از خود به‌جا گذاشته که شامل دیوان شعر، تتّمه شرح الحماسه لابن جنّی و شرحی بر الحماسه ابی تمام طائی است.
او در سال ۵۱۰ یا ۵۲۲ (هجری قمری) درگذشت.



ابونصر منصور بن مسلم بن علی دمیک حلبی سعدی معروف به ابن ابی دمیک و ابن ابی الخرجین است. او در سال ۴۵۷ (هجری قمری) در حلب از شهرهای شام به دنیا آمد. وی بعدها به دمشق منتقل شد و در آنجا سکونت گزید. به نوشته ابن عساکر، چهره دمیک شباهت بسیاری به ابونصر برمکی شاعر داشته است.

ابن ابی دمیک فردی ادیب، نحوی، فاضل و شاعر بود.
یاقوت حموی او را فردی ادیب، نحوی، فاضل و شاعر معرفی کرده است.
او می‌نویسد: «از مطالعه آثار او، از جمله دیوان شعرش می‌توان به چیره دستی و تبحر وی در ادبیات پی برد.
دیوان شعرش مملو از نکات نحوی است و الفاظ لغوی آن به‌صورت بسیار ماهرانه‌ای تشریح گردیده و حتی به اعراب آن توجه شده است.»
سپس پاره‌ای از سروده‌های شاعر را ذکر کرده است. ایشان سال‌ها در مسجد رحبه البصل و مسجد رماحین دمشق به تعلیم کودکان مشغول بود. در این زمینه حکایت‌ها و داستان‌های شیرینی از وی نقل شده است.

ابونصر آثاری از وی برجای مانده که عبارت‌اند از:
• دیوان شعر؛ • تتّمه شرح الحماسه لابن جنّی؛ • شرحی بر الحماسه ابی تمام طائی.

منصور در تاریخ وفاتش اختلاف است. سال ۵۱۰ یا ۵۲۲ (هجری قمری) نقل شده است.

۱. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۹۴.    
۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۴. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۰، ص۳۵۶.    
۵. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۷، ص۲۶۴.    
۶. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۹۴.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۲۹.    
۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۹. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۰، ص۳۵۶.    
۱۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۲۹.    
۱۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۴۸۴.    
۱۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۴.    
۱۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۱۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۲۹.    
۱۵. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۹۲.    
۱۶. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۹۴.    
۱۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۱۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۴۸۴.    
۱۹. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۲، ص۳۰۳.    
۲۰. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۸، ص۷۱.    
۲۱. احموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ص۲۰۰.    
۲۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.    
۲۳. الحموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۱۶۷.    
۲۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۱.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «منصور بن مسلم دمیک»، ج۴، ص۴۲۴.






جعبه ابزار